Πιστοποίησή ανελκυστήρων, η νέα διαδικασία έχει ξεκινήσει, απαιτείται οργάνωση και ρεαλισμός. Μέχρι 30 Νοεμβρίου οι απλή δήλωση στο ηλεκτρονικό μητρώο!

Του Μάνου Κρανίδη

Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY»,Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ,

Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου,www.kramaproperty.com

Η σωστή εγκατάσταση και η ασφαλής λειτουργία των ανελκυστήρων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην ιστορία της αρχιτεκτονικής εξέλιξης, της ανάπτυξης των κτιρίων και των δυνατοτήτων που προσφέρουν για κατοίκηση, εργασία αλλά και αναψυχή. Οι ανελκυστήρες δεν είναι απλώς ένα μέσο μεταφοράς· αυξάνουν την αξία των ακινήτων και συμβάλλουν καθοριστικά στην ποιότητα ζωής, ενώ συνδέονται και με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Όλα αυτά, όμως, έχουν μία βασική προϋπόθεση: να παραμένουν ασφαλείς στην καθημερινή χρήση τους. Παρά το γεγονός ότι η θεσμοθέτηση της διαδικασίας πιστοποίησης ξεκίνησε ήδη από το 2008, μέχρι σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί.

Η πλειοψηφία των ανελκυστήρων της χώρας λειτουργεί χωρίς επίσημη πιστοποίηση, παρότι σε μεγάλο βαθμό συντηρούνται τακτικά. Η συντήρηση, αν και απαραίτητη, εξασφαλίζει μόνο τα στοιχειώδη της ενδεδειγμένης λειτουργίας — δεν υποκαθιστά το επίσημο πιστοποιητικό ασφάλειας. Στην καθημερινότητα, οι ανελκυστήρες θεωρούνται αυτονόητοι στσα σύγχρονα κτίρια. Υπολογίζεται ότι οι ανελκυστήρες όλων των κατηγοριών ξεπερνούν τις 500.000 μονάδες πανελλαδικά, ενώ οι διαπιστευμένοι φορείς πιστοποίησης είναι μόλις 17. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι απαιτείται σημαντικός χρόνος και προγραμματισμός ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία, ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη και το διοικητικό βάρος που τη συνοδεύει. Η αποτυχία της ολοκλήρωσης της διαδικασίας για 15 έτη οφείλεται σε κακή οργάνωση της διαδικασίας, γραφειοκρατία και εκκρεμόητες από την Πολιτεία και της εκάστοτε κυβερνήσεις.

Τον Ιούλιο του 2025, μετά από προτάσεις πολλών αρμοδίων φορέων (ΠΟΜΙΔΑ, ΠΟΒΕΣΑ, κλπ.) έγινε επιτέλους η δημιουργία του ηλεκτρονικού μητρώου απογραφής στο Portal elevators.mindev.gov.gr. Είναι η πρώτη και επιβεβλημένη κίνηση και λειτουργεί υπό την εποπτεία του ΥΠΕΝ, στο οποίο καταχωρούνται όλοι οι εγκατεστημένοι ανελκυστήρες μέχρι την 30^η Νοεμβρίου 2025. Μια δήλωση με τα βασικά χαρακτηριστικά του ανελκυστήρα, χωρίς έγγραφα ή κόστος, που διαρκεί λίγα λεπτά και μπορεί αν γίνει από τους συνιδιοκτήτες η διαχειριστή κτιρίου η συντηρητή ή μηχανικό.

Στην επόμενη φάση η διαδικασία προχωράει με νέες προθεσμίες για την διαδικασία πιστοποίησης, που οφείλουν να είναι εφικτές.

Η πιστοποίηση είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει δύο βασικούς πυλώνες:
– Τεχνικό έλεγχο του ανελκυστήρα από διαπιστευμένο φορέα, ο οποίος εξετάζει όλα τα κρίσιμα συστήματα ασφαλείας, την πέδηση, τις πόρτες, τον πίνακα αυτοματισμού, τον φωτισμό και τα συρματόσχοινα             .
– Έκδοση πιστοποιητικού συμμόρφωσης, που βεβαιώνει ότι ο ανελκυστήρας είναι ασφαλής και μπορεί να λειτουργεί νόμιμα

Συνοπτικά, η διαδικασία ξεκινά συνήθως από τον συντηρητή, που προετοιμάζει τον φάκελο με όλα τα απαιτούμενα έγγραφα: την άδεια εγκατάστασης, τα σχέδια, το ημερολόγιο συντήρησης και το συμβόλαιο. Στη συνέχεια, ο φορέας πιστοποίησης αναλαμβάνει τον επιτόπιο έλεγχο. Αν διαπιστωθούν παραλείψεις, ο ιδιοκτήτης ή ο διαχειριστής καλείται να τις διορθώσει προτού εκδοθεί το πιστοποιητικό                     .

Το κόστος της πιστοποίησης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: τον αριθμό ορόφων, την ηλικία του ανελκυστήρα, τη χρήση του κτιρίου και τον φορέα που θα αναλάβει τον έλεγχο.

Ενδεικτικά  Για μια απλή αυτοψία επανελέγχου ή για την πλήρη διαδικασία σε μια πολυκατοικία μεσαίου μεγέθους με όλες τις απαιτούμενες προδιαγραφές το κόστος είναι εφικτό μέχρι το πολύ 500 ευρώ Το μεγάλο ζήτημα είναι σε ψηλά ή παλαιά κτίρια, πολλών στάσεων που εάν απαιτηθεί εκσυγχρονισμός, τότε οι τιμές εκτοξεύονται

Η πιστοποίηση έχει συγκεκριμένη διάρκεια ισχύος: ένας χρόνος για ξενοδοχεία, νοσοκομεία και δημόσια κτίρια, δύο χρόνια για πολυκατοικίες κατοικιών και μόλις έξι μήνες για ανελκυστήρες πολύ μεγάλης κυκλοφορίας, όπως σε μετρό και εμπορικά κέντρα. Αυτή η περίδος πρέπει να αλλάξει και να επεκταθεί, ειδικά για τις πολυκατοικίες.

Η παράλειψη πιστοποίησης δεν είναι απλώς μια τυπική αμέλεια. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η λειτουργία ανελκυστήρα χωρίς πιστοποιητικό είναι παράνομη. Σε περίπτωση ατυχήματος, ο διαχειριστής και οι συνιδιοκτήτες μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με βαριές ποινές, ακόμη και με ποινικές διώξεις.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι εισαγγελικές αρχές αναζήτησαν ευθύνες για ανελκυστήρες χωρίς χαρτιά, ιδίως όταν πρόκειται για χώρους με αυξημένη κίνηση, όπως νοσοκομεία ή ξενοδοχεία. Για αυτό η Πολιτεία οφείλει να υποστηρίξει την διαδικασία και ειδικά τις δύσκολες περιπτώσεις που απαιτούν μεγαλύτερο κόστος εκσυγχρονισμού. Επίσης οφείλει να περιορίζει την γραφειοκρατία σχετικά με τον φάκελο πιστοποίησης.                                   .

Για τους περισσότερους διαχειριστές, η πιστοποίηση αποτελεί έναν ακόμη «πονοκέφαλο» στη διαχείριση της πολυκατοικίας. Εκτός από τα έξοδα συντήρησης, τα κοινόχρηστα και τα ανεξόφλητα χρέη, καλούνται να συγκεντρώσουν έγγραφα, να συνεργαστούν με φορείς πιστοποίησης και να καλύψουν τα έξοδα της διαδικασίας.
Όπως λένε επαγγελματίες του χώρου, σε πολλές πολυκατοικίες οι ιδιοκτήτες αδυνατούν να ανταποκριθούν οικονομικά, με αποτέλεσμα να αναβάλλουν την πιστοποίηση. Αυτό, όμως, εγκυμονεί κινδύνους: τόσο για την ασφάλεια των χρηστών όσο και για τις νομικές συνέπειες σε περίπτωση ατυχήματος

Με την ολοκλήρωση απογραφής και καταχώρησης στο ηλεκτρονικό μητρώο τα επόμενα βήματα απαιτούν οργάνωση και ρεαλισμό.  Σχετικά έχουν γίνει προτάσεις από τους κατεξοχήν εμπλεκόμενους φορείς όπως η Πανελλήνιος Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ)  Πανελλήνιος Ομοσπονδία Βιοτεχνών-Εγκαταστατών-Συντηρητών Ανελκυστήρων (ΠΟΒΕΣΑ) και άλλοι είναι οι ακόλουθες:

Να εκδοθεί η νέα αναθεωρημένη Κ.Υ.Α. για τους ανελκυστήρες βάσει των στοιχείων που θα συγκεντρωθούν στο Μητρώο, με μεταβατικές διατάξεις κλιμακωτών περαιτέρω προθεσμιών αναβάθμισης ασφαλιστικών διατάξεων και καταχώρισης πιστοποιημένων ανελκυστήρων, ανά δεκαετία κατασκευής κάθε ανελκυστήρα ή με άλλες παραμέτρους που θα προκύψουν από την απογραφή στο Μητρώο, ώστε να διευκολυνθούν τόσο οι πολίτες, όσο και οι επαγγελματίες που θα ασχοληθούν με τις σχετικές εργασίες της υποχρεωτικής αναβάθμισης ασφάλειας και τις επιθεωρήσεις για την έκδοση πιστοποιητικών καλής λειτουργίας τους. Και πρωτίστως περιορισμό γραφειοκρατίας.

Να καταρτιστεί και να τεθεί σε ισχύ πρόγραμμα επιδότησης έστω και μέρους του κόστους αναβάθμισης  των υποχρεωτικών και μόνον διατάξεων ασφαλείας των ανελκυστήρων των παλαιών κυρίως πολυκατοικιών της χώρας, ώστε  οι διαχειρίσεις τους να μπορέσουν να πείσουν τις Γενικές Συνελεύσεις των συνιδιοκτητών τους να αποφασίσουν και να ξεκινήσουν τις απαραίτητες ενέργειες και δαπάνες για την τεχνική αναβάθμισή τους και την πιστοποίηση και καταχώρησή τους απευθείας στο «Ενιαίο Μητρώο Ανελκυστήρων», που είναι και ο τελικός στόχος. Και επίσης να ενταχθεί η δαπάνη εκσυγχρονισμού ανελκυστήρα στο ενεργό κίνητρο έκπτωσης από τον φόρο εισοδήματος, των επόμενων 5 ετών, μέχρι 16.000 ευρώ εργασιών αναβάθμισης η ανακαίνισης.

Η πιστοποίηση ανελκυστήρων δεν είναι μια τυπική πολυτέλεια ή μια ουσιαστική διαδικασία. Είναι μια αναγκαία προϋπόθεση για τη νόμιμη και ασφαλή λειτουργία τους. Το κόστος της, εξαιρετικά υπολογίσιμο για αρκετά νοικοκυριά, παραμένει μικρό μπροστά στις συνέπειες ενός ατυχήματος. Το μήνυμα των ειδικών είναι σαφές: καλύτερα πρόληψη παρά θεραπεία. Ένας ανελκυστήρας με πιστοποιητικό και δηλωμένος στο μητρώο προσφέρει όχι μόνο ασφάλεια στους χρήστες του, αλλά και ηρεμία στους ιδιοκτήτες, που γνωρίζουν ότι είναι νομικά κατοχυρωμένοι και προσδίδει αξία στα ακίνητα μας.

Κοινός στόχος και ουσιαστικός σκοπός είναι η σωστή πιστοποίηση των ανελκυστήρων της χώρας, αλλά πρώτα απαιτείται οργάνωση, περιορισμό γραφειοκρατίας, μητρώο, εφικτές προϋποθέσεις, απλοποίησης. Οικονομική στήριξη και εφικτό χρονοδιάγραμμα βάσει αριθμού ανελκυστήρων και προσφοράς εταιρειών πιστοποίησης. Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους χιλιάδες ιδιοκτήτες να δηλώσουν την πιστοποίηση τους, να πράξουν τις διαδικασίες σε λογικό χρόνο και κόστος αφού η μεγάλη πλειοψηφία των λογικών ανθρώπων θέλει της ασφάλεια του μεταφορικού της μέσου στο κτίριο χρήσης η ιδιοκτησίας τους. Απαιτείται συλλογικά απλή λογική και στήριξη οικονομική των αδυνάμων, είναι εφικτό.

EΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Για θέματα που αναρτούνται από το διαδίκτυο ή εικόνες, όπου πάντα σημειώνεται ευκρινώς η πηγή, αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε αμέσως. Να επισημανθεί ακόμη ότι οι απόψεις του ιστολόγιου, ή των αποσταλθέντων κειμένων σε μας, του/τα οποίου/α αναρτούμε δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε με το περιεχόμενο και πιστεύουμε ως εκ τούτου δεν φέρουμε ευθύνη εκ του νόμου. Από τη στιγμή που απηχούν αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συντακτών του